Kugiel, znany inaczej jako babka ziemniaczana to potrawa, którą zna prawdopodobnie każdy mieszkaniec Radoszyc. Jest to wizytówka gminy, serwowana na niemal wszystkich dużych wydarzeniach i festynach. Samorządowcy pragną swoją potrawę przedstawić na Świętokrzyskim Festiwalu Smaków, który odbędzie się w dniach 22-23 maja w Tokarni. Zapowiadają także święto zadedykowane regionalnej potrawie.

–„Potrawa ta to potrawa żydowska. Na samym początku to była babka w kształcie kuli, która składała się z mąki, z jajek i z gęsiny. Żydzi nie jedzą mięsa wieprzowego. Nasi mieszkańcy podpatrzyli to i przerobili babkę – z mąki zrobili ziemniaki, z gęsiny zrobili wieprzowinę i w ten oto sposób mamy naszą piękną, regionalną potrawę” – mówi nam Urszula Relidzyńska, pracownik Urzędu Miasta i Gminy w Radoszycach.

Oprócz Radoszyc, tradycyjnego kugla przygotowuje się również w Czermnie, Przedborzu, Końskich, a nawet w powiecie piotrkowskim i Bełchatowie, jednak tam kiedyś nazywano go ciulinem. Z potrawą wiąże się wiele zwyczajów. Przed laty, w święta przygotowywano kugiel w domu, po czym wszyscy mieszkańcy miejscowości zanosili go do pobliskiej piekarni, gdzie piekł się do rana. Następnego dnia, po rezurekcji lub pasterce odbierano wyrób i ciepły spożywano na śniadanie przy wspólnym stole.

Do przygotowania kugla potrzebujemy 8 kilogramów ziemniaków, mięso wieprzowe – golonkę i dwa kilogramy żeberek lub nóżek, 25dg cebuli, 200ml mleka, sól, pieprz oraz olej. A jak go przygotować?

–„Tradycyjny, radoszycki kugiel wykonujemy z tarciny ziemniaczanej, mięsa wieprzowego, doprawiamy pieprzem i solą. Ziemniaczki obieramy, trzemy na tarce drobniutko, dodajemy cebulę – ją też trzemy. Doprawiamy pieprzem, solą, wlewamy do gara nasmarowanego smalcem. Warstwowo przekładamy mięso, najlepiej, jeśli jest to wieprzowina, ale w kilku gatunkach – może to być golonka, żeberko, do tego na przykład jeszcze łopatka. Po wlaniu tego wszystkiego do gara przykrywamy folią, wstawiamy do piekarnika na kilka godzin, później temperaturę zmniejszamy i po kilku godzinach mamy wykonany kugiel” – opowiada nam Mariola Włodarczyk, przedstawiciel UMiG w Radoszycach.

Kugiel serwowany jest między innymi na gminnych wydarzeniach, takich jak festyn „Radoszyczanie Dzieciom”. Przygotowywany jest też dla pątników powracających z Częstochowy.

W dniach 22-23 maja przedstawiciele Urzędu Miasta i Gminy w Radoszycach wraz z gospodyniami wiejskimi z terenu gminy udadzą się na Świętokrzyski Festiwal Smaków, by zaprezentować to regionalne danie. Wraz z kuglem zostaną na tę okazję przygotowane również babeczki oraz chleb na zakwasie. Włodarze Radoszyc zapowiadają także organizację gminnego święta związanego właśnie z kuglem.

–„My z naszą regionalną potrawą chcemy tam zająć miejsce i zarazić tym mieszkańców województwa. Kugiel chcemy też uhonorować, z uwagi, że towarzyszy nam długie lata. Pewnie niebawem podamy informację, że w gminie Radoszyce chcemy zrobić Święto Kugla” – informuje nas burmistrz miasta i gminy Radoszyce Michał Pękala.

Termin wydarzenia zapowiedzianego przez burmistrza Radoszyc wstępnie planowany jest na koniec sierpnia bądź początek września.

Warto dodać, że kilka lat temu radoszycki kugiel zdobył pierwsze miejsce w wojewódzkim konkursie na „Świętokrzyską potrawę świąteczną”, a także drugie miejsce w ogólnopolskim konkursie Narodowego Instytutu Dziedzictwa Narodowego „Pokaż język”. Obie nagrody przyznano w 2013 roku.

Zdjęcia: