W lipcu ubiegłego roku przy okazji prac remontowych na budynku internatu Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Baryczy odkryto starą tablicę poświęconą 74 Górnośląskiemu Pułkowi Piechoty. W piątek miało miejsce jej oficjalne odsłonięcie i poświęcenie. Przy okazji wręczono także szereg medali i wyróżnień dla wojskowych oraz cywilów. 

REKLAMA

Historię odkrycia tablicy przypomniał nam dyrektor SOSW w Baryczy Jan Słuszniak

–„W lipcu 2020 roku rozpoczęliśmy prace renowacyjne na części budynku internatu – tego północnego skrzydła. Firma, która wygrała przetarg przystępując do prac renowacyjnych musiała skuć stary tynk. Skuwając go odnalazła kamienną tablicę, która jak się później okazało była z 1926 roku i poświęcona była 74 Górnośląskiemu Pułkowi Piechoty z Lublińca” – tłumaczy dyrektor Słuszniak.

REKLAMA

Jak się później okazało blisko sto lat temu w Baryczy była nie tylko tablica, ale i cały obelisk –„Na okoliczność, gdy żołnierze z tego pułku przebywali na poligonie w Baryczy to kończąc służbę postanowili zaznaczyć swoją obecność i ufundowali pomnik i ta tablica była częścią składową tego pomnika. Okazało się, że w czasie okupacji pomnik został rozegrany. Głaz z symbolami pułku znalazł się na parafii w Smogorzowie, a jeśli chodzi o tablicę to ślad po niej zaginął do 2020 roku, kiedy to przy tych pracach została odnaleziona” – mówi Jan Słuszniak.

Przez 80 lat tablica była schowana pod tynkiem elewacji internatu w Baryczy. Władze powiatu koneckiego wspólnie z dyrekcją placówki chciały zaprezentować ją światu już wcześniej, ale z uwagi na epidemię nie było szans na zorganizowanie godnego tego momentu wydarzenia. Odkrycie tablicy cieszy starostę koneckiego Grzegorza Pieca, który podkreśla tajemniczość tego zdarzenia –„Myśleliśmy, że to jest związane z setną rocznicą Odzyskania Niepodległości, a okazało się, że nie, a to tablica upamiętniająca pobyt pułku. Co się okazuje: wcześniej był tu obelisk. Niemcy go zlikwidowali w 1939 roku i tablica gdzieś się zawieruszyła, a tablice zostały przeniesione w zupełnie innej miejsce. Do tej pory pozostaje zagadką kto i w którym roku tę tablicę po prostu zamurował. Może się kiedyś tego dowiemy”  – tłumaczy Grzegorz Piec, starosta konecki.

Uroczystego odsłonięcia tablicy dokonali: senator Jacek Włosowicz, starosta konecki Grzegorz Piec i wojewoda świętokrzyski Zbigniew Koniusz w asyście dyrektora jednostki Jana Słuszniaka. Następnie poświęcił ją ksiądz dziekan Andrzej Zapart z parafii św. Mikołaja w Końskich.

Przy okazji wydarzenia wręczono też odznaczenia Państwowe. Wojewoda Zbigniew Koniusz wspólnie z podpułkownikiem Mirosławem Smerdzyńskim mianowali na kolejny stopień oficerski porucznika Zdzisława Kowalskiego. Medalem 100-lecia Odzyskania Niepodległości uhonorowano weterana Feliksa Przyborowskiego, żołnierza Armii Krajowej. Wręczono także Krzyże Pamiątkowe Związku Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego, Krzyże Pamiątkowe Bitwy Warszawskiej i 100-lecia Odzyskania Niepodległości oraz dyplomy pamiątkowe za krzewienie lokalnej historii.

Możliwość upamiętnienia ważnych postaci dla Niepodległej Polski radowała wojewodę Zbigniewa Koniusza –„Historia łączy się z teraźniejszością. Spotkaliśmy się z powodu odnalezienia tablicy z pomnika pułku, a jesteśmy świadkami czegoś więcej – wręczamy nominację na stopień kapitana dla Zdzisława Kowalskiego za jego działalność wojskową w czasie okupacji i po okupacji. Co jest ważne i co było treścią napisu odnalezionego: tamci żołnierze mówili o świętości ojczyzny, ona dla nich była święta i chcieli ją wydźwignąć ponad to co było. Im się to udało, a przekazem dla nas jest to byśmy my w ten sposób traktowali to co mamy. My też mamy krótki okres wolnej Polski i wykorzystajmy go dobrze” – zaznacza wojewoda Koniusz.

Oprócz wspomnianych w wydarzeniu udział wzięli także przedstawiciele lokalnej władzy: członkowie zarządu powiatu – Wiesław Skowron, Jarosław Staciwa i Dariusz Banasik, przewodniczący Rady Powiatu Zbigniew Kowalczyk oraz jego zastępcy Łukasz Kubka i Jolanta Pacocha. Obecny na miejscu był także burmistrz miasta i gminy Końskie Krzysztof Obratański. Wojsko reprezentowali: pułkownik Sławomir Filipowski – były żołnierz jednostki w Lublińcu, podpułkownik Artur Litwinek – dowódca 101 BLP 10 ŚBOT oraz wspomniany wcześniej pułkownik Smerdzyński.

Nie zabrakło też kombatantów oraz koneckich regionalistów i historyków.

Całość wydarzenia dopełniła  oprawa muzyczna przygotowana przez trębacza Kubę Kowalskiego oraz część artystyczna złożona z pieśni patriotycznych w wykonaniu uczniów ośrodka w Baryczy. Na koniec wszyscy udali się na poczęstunek przygotowany przez kuchnię internatu, a także mogli zwiedzić specjalnie przygotowaną na tę okoliczność izbę pamięci – skupia ona eksponaty przekazane przez miłośników historii z regionu.

Zdjęcia: