W ostatnią niedzielę w 73. rocznicę zamordowania 25 mężczyzn ze Smarkowa na Fidorze odbyła się uroczysta msza święta w intencji rozstrzelanych. Na mszę świętą w Kościele pw. św. Barbary w Nieświniu licznie przybyli krewni zamordowanych i mieszkańcy Smarkowa.

Modlono się za zmarłych i o pokój w obecnych czasach. Po mszy świętej złożono wiązanki kwiatów i zapalono znicze przed pomnikiem upamiętniającym ofiary egzekucji. – „Od kilkudziesięciu lat w rocznicę morderstwa dokonanego przez Niemców, krewni i mieszkańcy Smarkowa spotykają się na mszy świętej w Nieświniu, by uczcić pamięć rozstrzelanych w dniu 11 czerwca 1944 roku. Władze powiatowe, gminne i sołeckie nie uczestniczą w tej skromnej uroczystości. Ja sam brałem udział po raz pierwszy w mszy świętej w intencji zmarłych i jeżeli nie będzie sprzeciwu ze strony krewnych ofiar morderstwa to w następną rocznicę postaram się, by delegacje z gmin Końskie i Stąporków oraz powiatu się pojawiły.” – opowiedział nam Marek Kozerawski, wiceprzewodniczący Rady Miejskiej w Końskich.

Dwudziestu pięciu mieszkańców Smarkowa zginęło tylko dlatego, że udzielili schronienia oddziałowi Antoniego Hedy ps. Szary, który 5 czerwca, po rozbiciu więzienia w Końskich, przebywał w ich miejscowości. W odwecie za pomoc udzieloną partyzantom aresztowano 64 mężczyzn, którzy zostali poddani przesłuchaniu w siedzibie gestapo przy odlewni w Końskich. Większość zwolniono do domu, a dwudziestu pięciu z nich w niedzielę 11 czerwca 1944 roku zostało rozstrzelanych. Wykonanie wyroku śmierci nastąpiło dzień po aresztowaniu, ze względu na fakt, że oddział Szarego 10 czerwca 1944 roku zastawił zasadzkę na Niemców przy drodze Piła -Stąporków. Zginęło wówczas dwóch wyższej rangi oficerów niemieckich, a 7 Niemców poddało się i zostali jeńcami u Szarego. Tego samego dnia wydano rozkaz o rozstrzelaniu 20 osób z powiatu koneckiego przebywających w niemieckich obozach koncentracyjnych. Tego dnia Niemieccy okupanci zamordowali więc 45 osób.

Zdjęcia: