Pismo Samorządu Terytorialnego „Wspólnota” opublikowało ranking „Wydatki inwestycyjne samorządów 2021–2023″. To najważniejsze coroczne zestawienie prezentujące aktywność inwestycyjną samorządów.

Najważniejsze kierunki inwestycji

Dominujące sektory, w których inwestują samorządy, nie zmieniają się od lat. Są to przede wszystkim transport (ponad 45 proc. wartości wszystkich projektów) oraz gospodarka komunalna (ponad 15 proc., jeśli liczone są także wydatki na infrastrukturę wiejską, które klasyfikowane są w dziale klasyfikacji budżetowej rolnictwo). Aż 37 proc. wartości nakładów pochłonęły drogi, w tym 17,5 proc. drogi gminne. Ponad 4 proc. to wydatki na transport zbiorowy, głównie miejski, bo wydatki województw na koleje regionalne to tylko około jednej
piątej tej kwoty.

Z kolei wśród wydatków na gospodarkę komunalną dominuje gospodarka wodno-kanalizacyjna (ok. 8 proc. wszystkich wydatków inwestycyjnych samorządów) oraz ochrona powietrza (prawie 2 proc.). Należy dodać, że jest to struktura wydatków finansowanych przez budżety samorządowe. Gdybyśmy wziąć pod uwagę także własne inwestycje spółek komunalnych, obraz byłby zapewne nieco inny. Można się domyślać, że wzrósłby udział inwestycji w sektorze wodno-kanalizacyjnym oraz związanym z gospodarką odpadami.

Metodologia rankingu

Autorzy pod uwagę biorą całość wydatków majątkowych poniesionych w ciągu ostatnich trzech lat (w tym przypadku 2021–2023). W ten sposób chcą uniknąć dużych, chwilowych wahań wskaźnika będącego podstawą rankingu. Wydatki inwestycyjne, zwłaszcza w mniejszych jednostkach, cechują się znaczną cyklicznością. W poszczególnych latach mogą być bardzo wysokie, co wiąże się z realizacją ważnej inwestycji, by potem okresowo spadać do znacznie niższego poziomu.

Uzasadnieniem uwzględnienia wydatków majątkowych (a nie tylko inwestycyjnych) jest fakt, że np. wydatki na dokapitalizowanie spółek są de facto bardzo często przeznaczane na wsparcie projektów inwestycyjnych. Zresztą wydatki majątkowe, niebędące równocześnie inwestycyjnymi, to bardzo niewielka część uwzględnianych wydatków (2–3 proc.).

Ranking

Powiaty (314 podmiotów)
– powiat konecki – 157 miejsce, średnie wydatki majątkowe per capita – 304,96 zł. Miejsce w rankingu w poprzednim zestawieniu – 263.

Miasta powiatowe (267 podmiotów)
– Końskie – 27 miejsce, średnie wydatki majątkowe per capita – 1615,21 zł. Miejsce w rankingu w poprzednim zestawieniu – 32.

Miasteczka (646 podmiotów):
– Radoszyce – 580 miejsce, średnie wydatki majątkowe per capita – 746,98 zł. Miejsce w rankingu w poprzednim zestawieniu – 449.
– Stąporków – 528 miejsce, średnie wydatki majątkowe per capita – 908,11 zł. Miejsce w rankingu w poprzednim zestawieniu – 549.

Gminy wiejskie (1498 podmiotów):
– Fałków – 102 miejsce, średnie wydatki majątkowe per capita – 2921,20 zł. Miejsce w rankingu w poprzednim zestawieniu – 83.
– Gowarczów – 1150 miejsce, średnie wydatki majątkowe per capita – 1155,04 zł. Miejsce w rankingu w poprzednim zestawieniu – 1237.
– Ruda Maleniecka – 765 miejsce, średnie wydatki majątkowe per capita – 1558,34 zł. Miejsce w rankingu w poprzednim zestawieniu – 375.
– Słupia Konecka – 786 miejsce, średnie wydatki majątkowe per capita – 1538,70 zł. Miejsce w rankingu w poprzednim zestawieniu – 291.
– Smyków – 351 miejsce, średnie wydatki majątkowe per capita – 2128,93 zł. Miejsce w rankingu w poprzednim zestawieniu – 672.