Z Kompanią Wojska Polskiego, piękną częścią artystyczną i Apelem Poległych – tak wyglądał pierwszy akt Koneckiego Września 2017. Mieszkańcy by oddać cześć wszystkim poległym zebrali się w sobotę o godzinie 16.00 pod Pomnikiem Partyzantów na koneckim cmentarzu. 

REKLAMA

Uroczystość rozpoczęła się od przemarszu spod kościoła św. Anny pod Pomnik Partyzantów. Maszerowano w rytm nadany przez Miejską Orkiestrę Dętą, w pochodzie wzięli udział: Kompania Honorowa Wojska Polskiego, poczty sztandarowe oraz liczne delegacje, a także mieszkańcy miasta. Już na cmentarzu wybrzmiał hymn państwowy. Tuż po nim wiersz „Testament poległych” wydeklamował znany aktor Bogdan Brzyski.

Pod Pomnikiem Partyzantów uroczystość poprowadził wiceburmistrz Końskich Krzysztof Jasiński. –„Rozpoczęliśmy uroczyste obchody <<Koneckiego Września>> – najważniejszą uroczystość kombatancką środowiska Armii Krajowej oraz żołnierzy Września 1939 roku na terenie Miasta i Gminy Końskie, która odbywa się w rocznicę zdobycia przez II Zgrupowanie ppor. „Robota” miasta Końskie. Już po raz 27 konecki samorząd jest współorganizatorem lokalnego święta Armii Krajowej i pamięci poległych.”  – mówił do zgromadzonych włodarz.

REKLAMA

Na patriotyczne święto przybyły liczne sztandary: Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Koła w Końskich, Korpusu Jodła, Związku „Solidarność”, sztandary koneckich szkół i różnych koneckich organizacji oraz służb, ale chyba najważniejszym tego dnia był sztandar Państwowego Gimnazjum Męskiego im. M. Kopernika w Toruniu z 1931 roku. To właśnie na ten sztandar Waldemar Szwiec „Robot” jako uczeń składał ślubowanie, że honoru szkoły i Ojczyzny nie splami. Wraz z tym sztandarem do Końskich przybyły uczennice tej szkoły: Weronika Wiśniewska, Aleksandra Świadek i Joanna Świadek oraz delegacja Fundacji Muzeum Historyczno-Wiejskiego.

Po oficjalnych powitaniach przyszedł czas na przemowy. Głos zabrali: burmistrz Końskich Krzysztof Obratański, wojewoda świętokrzyski Agata Wojtyszek, członkini zarządu województwa świętokrzyskiego Agata Binkowska, a list od wiceministra Sebastiana Chwałka odczytał wicestarosta konecki Andrzej Lenart.

–„Przypominam więc, że czcimy tutaj pamięć nie tylko tych, którzy odeszli w wojnie, ale i tych którzy dali przykład jak zwyciężać mamy. Wspominamy tutaj nie tylko cierpienie, krew, martyrologię, ale też kunszt dowódczy i poświęcenie żołnierzy, którzy w niejednej potyczce i niejednej bitwie wykazali swoją wyższość poprzez świadomość celu, odniesienie do miłości ojczyzny. Chcę przypomnieć, że jesteśmy winni pamięć, uszanowanie i ogromną wdzięczność tym żołnierzom Armii Krajowej i członkom ich rodzin, którzy od lat siedemdziesiątych zaczynali zbierać się w Końskich, a od połowy lat osiemdziesiątych rozpoczęli organizację uroczystości, która szybko zyskała nazwę Koneckiego Września” – mówił do zgromadzonych burmistrz Krzysztof Obratański.

–„Konecki Wrzesień to jedna z uroczystości, w której oddajemy cześć bohaterom. Bohaterom, którzy nie szczędzili sił dla naszej ojczyzny. Nie bali się dla niej oddać życia. Na terenie całego województwa świętokrzyskiego było wiele walk, w których oddali życie bohaterowie. Nasza ziemia skropiona jest ich krwią. Dziękując za to, że co roku od wielu lat spotykacie się tutaj Państwo i oddajecie hołd bohaterom dziękuję szczególnie młodzieży. To wy musicie nieść pamięć o naszych bohaterach dalej. Nie możemy zapomnieć kto był oprawcą, a kto był ofiarą!” – przemawiała Agata Wojtyszek, wojewoda świętokrzyski.

–„To przed Wami zacni kombatanci dziś chylę czoła z ogromnego szacunku i dziękuję za to, że pamiętacie aby nam przypominać. Przypominać codziennie co znaczą słowa Bóg, Honor, Ojczyzna. Co znaczą słowa, które wykorzystywane są i pokazywane przez Was jak najpiękniej. Za to w szczególny sposób serdecznie Wam dziękuję. Również za to, że pokazujecie młodym ludziom jak kochać ojczyznę.” – powiedziała Agata Binkowska, członek Zarządu Województwa Świętokrzyskiego.

–„Pan minister Sebastian Chwałek, który pochodzi z Końskich, jest absolwentem I Liceum miał być dzisiaj na tej uroczystości, bo bywał często jako uczeń i jako współpracownik śp. premiera Gosiewskiego, który do ostatnich swoich dni życia nie opuścił ani jednego Koneckiego Września. Nie mogąc być wystosował list, który pozwolę sobie przeczytać: […] Na ziemi koneckiej w czasie II Wojny Światowej działało wiele ugrupowań partyzanckich. Dla ich członków nie było miejsca w powojennej rzeczywistości PRL-u. Niewielka grupa kombatantów nie bacząc na wiążące się z tym zagrożenie co roku w pierwszych dniach września oddawała cześć żołnierzom, którzy walczyli z niemieckim okupantem. Obecnie Konecki Wrzesień to jedna z najważniejszych patriotycznych uroczystości.” – odczytał wicestarosta Lenart.

W międzyczasie na konecką Aleję Katyńską udała się delegacja złożona z członków Koneckiego Stowarzyszenia mjr Hubala oraz Jednostki Strzeleckiej 2036 Paradyż  – Pluton Końskie w celu zapalenia zniczy przy tabliczkach upamiętniających Ofiary Mordu Katyńskiego. Z kolei przy Pomniku Partyzantów wybrzmiały pieśni śpiewane przez uczniów z Zespołu Szkół w Stadnickiej Woli oraz podopiecznych Miejsko-Gminnego Domu Kultury w Końskich.

Kolejnym ważnym elementem uroczystości było przekazanie przez rodzinę zmarłego niedawno kpt. Stanisława Janiszewskiego ps. „Dewajtis” jego żołnierskich i partyzanckich pamiątek. Na ręce burmistrza Krzysztofa Obratańskiego oddali je córka „Dewajtisa” Grażyna Niemczyk oraz jego wnuk Radosław Janiszewski. – „W imieniu całej rodziny przekazujemy do Izby Pamięci Tradycji Ziemi Koneckiej pamiątki naszego ojca i dziadka Stanisława Janiszewskiego ps. „Dewajtis” z czasów jego działalności w Armii Krajowej na ziemi kieleckiej. Uważamy, że Izba Pamięci będzie najlepszym miejscem dla tych odznaczeń oraz legitymacji. Stanisław Janiszewski Dewajtis szczególnie kochał ziemię konecką. Zawsze miał w sobie duży szacunek dla ziemi przodków. My jako dzieci, wnuki zawdzięczamy mu wychowanie w duchu patriotycznym. Wpoił nam zasady odpowiedzialności, szacunku do ludzi i tradycji. Doceniamy działania Urzędu Miasta i społeczeństwa koneckiego dla naszego ojca i dziadka, który po długiej życiowej tułaczce powrócił do swojej ziemi. Wypełniamy Twoją wolę i będziemy przekazywać następnym pokoleniom zasady jakimi kierowałeś się w życiu. Dziękujemy w jego imieniu.” – mówiła wyraźnie wzruszona Grażyna Niemczyk, córka Dewajtisa.

Później minutą ciszy uczczono pamięć zmarłych w 2017 roku członków Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Koła w Końskich: Stanisława „Dewajtisa” Janiszewskiego oraz Franciszka Teleckiego. Następnie modlitwę w intencji zmarłych odmówił ksiądz dziekan Andrzej Zapart. Potem Apel Poległych poprowadził major Andrzej Szostak z Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych w Kielcach, a żołnierze z kompanii honorowej tej jednostki oddali salwy armatnie.

Na zakończenie przybyłe delegacje złożyły znicze i wieńce pod Pomnikiem Partyzantów, Pomnikiem Żołnierzy Września 1939, pod tablicami na cmentarzu wojennym z I Wojny Światowej oraz na grobach mieszkańców Końskich, którzy zginęli bądź zmarli w wyniku odniesionych ran w czasie bombardowania miasta na początku września 1939 roku.

Po godzinie 18.00 obchody Koneckiego Września przeniosły się do Biblioteki Publicznej. Tam już tradycyjnie zorganizowano wieczór wspomnień. Swoją prelekcję wygłosił dr Marek Jedynak z kieleckiej delegatury Instytutu Pamięci Narodowej. Po nim zaś głos zabrał Wojciech Zawadzki – autor książki „Tajemnice Diablej Góry”. O tym tytule więcej opowiemy Państwu w innym materiale wideo.

Kolejne punkty programu obchodów Koneckiego Września zaplanowano na niedzielę: o godzinie 9.30 na placu przy Kolegiacie św. Mikołaja rozpocznie się uroczysta msza święta polowa, a po niej wystąpi zespół „Pasja”. Z kolei na 17.00 w Parku Miejskim zaplanowano koncert pt. „Gdzie są chłopcy z tamtych lat…”. Podczas niego usłyszymy pieśni i wiersze w wykonaniu między innymi aktora Bogdana Brzyskiego, a także najlepszych artystów Konecczyzny.

Zdjęcia (Poniżej galerii znajdziecie Państwo jeszcze skrót wideo):

Główne uroczystości:

Wieczór Wspomnień: