We wtorek i środę na teren gminy Końskie dotarła delegacja 18 przedstawicieli społeczności żydowskiej. To rodziny dawnych mieszkańców naszego regionu. Przybyli oni do miasta by zgłębić się w historię losów swojej społeczności, która niegdyś stanowiła 50% tutejszej ludności. 

Większość z osób, które dotarły do naszego regionu posługiwało się wyłącznie językami angielskim oraz hebrajskim, a w rolę tłumacza wcieliła się Anna Kania z Centrum Informacji Turystycznej w Końskich. We wtorek delegacja spotkała się z wiceburmistrzem Końskich Krzysztofem Jasińskim, a w środę dla gości zaplanowano czas w Bibliotece Publicznej oraz na zwiedzaniu centrum miasta ze szczególnym uwzględnieniem ulic Pocztowej i Strażackiej, które niegdyś stanowiły centrum żydowskiego życia w naszym regionie.

W bibliotece wszystkich przybyłych przywitał dyrektor tej jednostki Dariusz Kowalczyk –„Witam naszych gości, bardzo specyficznych gości z daleka, którzy są specyficzni, bo wywodzący się z naszego miasta lub którzy po prostu chcą poznać nasze miasto. Bardzo serdecznie witam. […] Chcieliśmy przedstawić jako bibliotekarze nasze miasto i jego historię, którą widzimy na łamach naszych książek. Oprócz tego, że jesteśmy biblioteką i wypożyczamy książki to także je produkujemy i na podstawie tych książek, które mamy w bibliotece i tych, które mamy w bibliotece będziemy chcieli Państwu opowiedzieć historię ludności żydowskiej naszego miasta, historię Końskich. Tragiczne momenty, ale bardzo ważne z punktu widzenia tego miejsca, w którym się znajdujemy” – tłumaczył dyrektor Kowalczyk.

A o historii społeczności żydowskiej opowiadały wspomniana Anna Kania oraz Magdalena Weber, przedstawicielki Centrum Informacji Turystycznej. Dowiedzieliśmy się z niej między innymi, że w pewnym momencie Żydzi stanowili aż 50% całej populacji miasta, prowadzili też 26 z 35 zarejestrowanych na jego terenie firm. Wiele uwagi poświęcono też „Masakrze w Końskich”, którą na cały świat opowiedziała znana propagandystka Hitlera – Leni Riefenstahl –„Była niemiecką reżyserką, która zasłynęła ze spektakularnego sfilmowania Igrzysk w 1936 roku. Kręciła też firmy propagandowe dla rzeszy, a tutaj przybyła by pokazać ofiarę żołnierza niemieckiego w czasie II wojny światowej […] […] Według dokumentów funkcjonujących w historii wiemy, że Leni Riefenstahl była przerażona widząc to, miała interweniować u dowódcy niemieckiego by żołnierz, który dopuścił się zbrodni poniósł konsekwencje. Wiemy, że został skazany tylko Bruno Kleinmischel na rok więzienia, a pozostali nie zostali pociągnięci do odpowiedzialności” – opowiadała Magdalena Weber.

Na skutek tej zbrodni wojennej popełnionej przez Niemców śmierć w Końskich poniosło 22 mężczyzn żydowskiego pochodzenia. Goście z Izrael od władz gminy Końskie otrzymali publikację z fotokopiami aktów zgonów ustalonych ofiar.

Wizyta delegacji żydowskiej zaplanowana była dużo wcześniej, a jej celem była przede wszystkim edukacja – zarówno uczestników wyjazdu, jak i koneckich nauczycieli o historii Żydów w Końskich. Nasi goście pragną by pedagodzy tę wiedzę przekazywali dalej. Mówił o tym wiceburmistrz Końskich Krzysztof Jasiński –„Wczoraj spędziłem niezwykle uroczy wieczór będąc w gościnie u przyjaciół z Izraela. Bardzo się cieszę, że przyjęli to zaproszenie by spotkać się wspólnie i na terenie miasta i gminy Końskie spędzić z nami ten czas. Jak powiedziała Sigalid jest niespodzianka związana z obecność mediów. Potrzebne więc jest takie wprowadzenie skąd wzięli się przedstawiciele Izraela w Końskich. Kilka miesięcy temu jedna z obecnych tutaj osób pani Lidia Zesiniurek napisała do mnie maila, w którym zwróciła się z prośbą i zapytaniem o to czy byłaby możliwość by władze MiG Końskie zechciały spotkać się z przedstawicielami narodu żydowskiego, którzy chcieli odwiedzić Końskie z jednej bardzo ważnej przyczyny – tym powodem było przede wszystkim to, że znaczna część uczestników tej grupy to osoby, których rodziny mieszkały w Końskich przez wiele lat, funkcjonowały tutaj i tworzyły historię naszego miasta. Kolejną osobą, która napisała do mnie maila była Sigalid Efron, która siedzi tutaj w pierwszym rzędzie i jako jedyna mówi doskonale po polsku. Ona rozwijając wątek związany z odwiedzinami w Końskich zaproponowała by poszerzyć to spotkanie poprzez udział dyrektorów szkół z terenu miasta i gminy i byśmy potraktowali tę obecność jako lekcję o charakterze edukacyjnym, nie kierowanym do dyrektorów, ale wszystkich nauczycieli z uwzględnieniem nauczycieli historii. Kolejną osobą, która stawia przed nami i sobą cel bardzo istotny jest Jaron Avidan, który również siedzi tutaj. Jest on jednym z młodszych uczestników tej grupy. Jednym z celów przedstawionych do realizacji przez nas to budowanie nowej historii uwzględniającej przeszłość, ale przede wszystkim teraźniejszości przy naszej wspólnej obecności i aprobacie […] Chciałbym przekazać, że dzisiejsze spotkanie uważamy za spotkanie bardzo oficjalne, bowiem mamy nadzieję, że te cele projektowe zostaną zrealizowane z korzyścią dla żyjących w mieście i gminie Końskie i z nadzieją na budowanie nowych pomostów uwzględniających przeszłość, ale przede wszystkim teraźniejszość” – tłumaczył zastępca burmistrza.

Oprócz burmistrza Jasińskiego delegację w Końskich podejmowali: zastępca burmistrza Marcin Zieliński i przedstawicielka Rady Miasta i Gminy Regina Maciejczyk. Po spotkaniu w bibliotece goście udali się na zwiedzanie miasta, ze szczególnym uwzględnieniem miejsc pamięci poświęconych Żydom.

Zdjęcia: