„Jak przodkowie z epidemią walczyli. Dawne lecznictwo na odtworzonych drzeworytach historycznych”. To tytuł bardzo ciekawego wykładu Tadeusza Grajpla, który zechciał podzielić się swą ogromną wiedzą z sympatykami Miejsko-Gminnego Domu Kultury w Końskich. Wykład obejrzycie w materiale wideo zamieszczonym poniżej.

Tadeusz Grajpel podczas wykładu prezentował drzeworyty, które powstały w epokach średniowiecza i renesansu. Na początek zaprezentował odbite na papierze wizerunki krzyży morowych, tzw. karawak, które były stawiane przy miejscowościach, ponieważ wierzono, że mają moc ich ochrony. W tamtych czasach ludzie przy sobie nosili także wizerunki świętych, które miały bronić przed zarazą.

Prowadzący przedstawił także ciekawostkę, że na początku XVI wieku, gdy rozpoczęto drukowanie książek, próbowano także połączyć czcionkę do drukowania tekstu z obrazami drzeworytowymi, czego efektem były ilustrowane książki. Pierwszą, ilustrowaną pozycją w Polsce była „Contra saevam pestem regimen” Macieja z Miechowa – kronikarza, lekarza. Był to poradnik medyczny, który autor napisał w związku z szerzącą się epidemią dżumy.

Od XV wieku pojawiały się także kalendarze. Często na nich ukazywano ówczesne problemy medyczne, i taką właśnie ilustrację przedstawił nam Tadeusz Grajpel. Dokładnie przedstawiała ona zabieg puszczania krwi, kąpiącego się mężczyznę oraz lekarza.

Historyk przedstawił także drzeworyt, na którym znajdowała się zielarka oraz panie przy aparaturze do robienia osiągających nawet kilkadziesiąt procent alkoholu nalewek. Była to jedna z ówczesnych metod leczniczych. Następna ilustracja ukazywała kwarantannę w Wenecji – handlarze oznakowani w redzie bądź innym miejscu byli oznakowani. Ludzie mieli pewność, że gdy taka osoba zejdzie po 40 dniach na ląd będzie już zdrowa.

Ostatnią z ukazanych ilustracji była śmierć z kosą. Tadeusz Grajpel przedstawiając drzeworyt nawiązał do „Rozmowy Mistrza Polikarpa ze Śmiercią”, oraz opowiedział ciekawostkę o tym, że niemiecki profesor odnalazł oryginał tego dzieła, który – jak się okazało – był kilkukrotnie dłuższy niż to, co znaliśmy do tej pory.

Na koniec prowadzący zademonstrował jak tłoczy się drzeworyt. Zapraszamy do obejrzenia tego procesu w materiale wideo załączonym powyżej.

Tadeusz Grajpel, konecczanin, od 30 lat zajmuje się w swej Pracowni Badań i Edukacji Historycznej odtwarzaniem dawnych technologii i rzemiosł związanych z dziejami książki, dokumentu i drzeworytu. Współpracuje z najbardziej prestiżowymi muzeami, uczelniami, instytutami badawczymi. Prowadzi wykłady, warsztaty, podczas których z niezwykłą pasją dzieli się ze słuchaczami swą wiedzą.