W pobliżu bramy Parkowej, u zbiegu ulicy Mieszka I i Parku im. Tarnowskich dumnie stoi pomnik Tadeusza Kościuszki. Jednak niewielu mieszkańców Końskich wie, że o wiele ciekawszą historię niż sam pomnik ma cokół, na którym został ustawiony.

Wojciech Pasek, regionalista Konecczyzny opowiedział nam o zawirowaniach związanych z cokołem.

Pierwotnie na cokole znajdowała podobizna cara Aleksandra II. Pomnik ten wzniesiono w 1914 roku i stał on w centrum miasta nieopodal Kolegiaty Św. Mikołaja, symbolizując wdzięczność mieszkańców za zniesienie pańszczyzny. „Car nie przetrwał długo, bo już w roku powstania podczas wjazdu wojsk austriackich do Końskich zrzucono go z cokołu. Zaborcy wyrazili jednak zgodę by na cokole ustawić popiersie Tadeusza Kościuszki” – opowiedział nam Wojciech Pasek.

Rosyjskie napisy wychwalające Cara zostały wtedy zasłonięte zdobionymi tablicami. W takim stanie cokół z umocowanym popiersiem Kościuszki stał do 1939 roku. Wtedy to wojska niemieckie chciały go zniszczyć, ale na to nie pozwolili mieszkańcy. Zdaniem Wojciecha Paska dalsze losy zabytku są trudne do wyjaśnienia – najprawdopodobniej część pomnika została ukryta gdzieś w parku, resztę odnaleziono terenie obecnego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej.

Dopiero w latach 80-tych pomnik znów mogli podziwiać mieszkańcy miasta. Ówczesne władze ustawiły go w miejscu, w którym znajduje się do dzisiaj. Kolejne informacje o cokole to już czasy współczesne. W ostatnich miesiącach został on dokładnie oczyszczony, a braki w popiersiu Kościuszki uzupełniono. Przy okazji władze miejskie podjęły decyzję o odsłonięciu tablic, które 100 lat temu zasłonili Austriacy. Inskrypcję poświęcone carowi Aleksandrowi II znajdują się w dolnej części cokołu. Zachowały się w na tyle dobrym stanie, że bez problemu można je w pełni odczytać. Zachęcamy do odwiedzania tego miejsca i osobistego spotkania z historią.

Inskrypcje zasłonięte przez Austriaków 100 lat temu