106 lat temu, dokładnie 28 listopada 1918 r. Józef Piłsudski podpisał dekret przyznający prawo wyborcze każdemu obywatelowi, bez względu na płeć. W 1919 r. Polki po raz pierwszy oddały swój głos w wyborach. Z tej okazji w czwartek w Końskich odbędzie się marsz z parasolkami. 

„28 listopada o godz. 18.00 w Końskich spotykamy się na rondzie Piłsudskiego-Kazanowska i idziemy ul. Piłsudskiego na pl. Kościuszki z parasolkami, jak nasze koleżanki w roku 1918. To one wywalczyły u marszałka Piłsudskiego prawa wyborcze dla Polek” – informuje organizatorka marszu Sylwia Żochowska i dodaje: „Naszym spotkaniem chcemy upamiętnić ten moment w historii niepodległej już wtedy Polski. 106 lat temu uzyskałyśmy prawo do współdecydowania o losach ojczyzny, a tym samym o naszej teraźniejszości i przyszłości. Zdobyte prawa trzeba chronić i stać na ich straży. Nikt tego za nas nie zrobi! Nikt za nas nie zadba o to, co nam się należy i o to czego nam potrzeba, jeśli my same nie będziemy wojowniczkami i strażniczkami prawa do bezpieczeństwa, ochrony zdrowia i życia, swojego ciała, rozwoju, edukacji i pracy, szczęścia”. 

Ulotka Komitetu Wykonawczego Zjazdu Kobiet Polskich, 1917, Polona, źródło: niepodlegla.gov.pl

W Polsce kobiety teoretycznie uzyskały prawa wyborcze po odzyskaniu suwerenności w 1918, tj. 7 listopada 1918 roku wraz z powstaniem rządu Ignacego Daszyńskiego. Mimo, że rząd Ignacego Daszyńskiego nie zdążył wprowadzić zmian gwarantowanych swoich programem (11 listopada na ręce Józefa Piłsudskiego nastąpiła dymisja tego rządu), sam Piłsudski podkreślił, jak przełomowy był to rząd i jak duże szanse miał na wprowadzenie wszystkich zmian deklarowanych. Ostatecznie prawa kobiet potwierdzone zostały 28 listopada tego samego roku dekretem Tymczasowego Naczelnika Państwa, Józefa Piłsudskiego. Dekret Naczelnika Państwa o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego stanowił, że „Wyborcą do Sejmu jest każdy obywatel Państwa bez różnicy płci” (art. 1) oraz „Wybieralni do Sejmu są wszyscy obywatele (lki) państwa posiadający czynne prawo wyborcze” (art. 7); postanowienia te zostały utrzymane przez konstytucję marcową. Pierwszymi Polkami zasiadającymi w polskim parlamencie zostały: Gabriela Balicka, Jadwiga Dziubińska, Irena Kosmowska, Maria Moczydłowska, Zofia Moraczewska, Anna Piasecka, Zofia Sokolnicka oraz Franciszka Wilczkowiakowa.

Posiedzenie parlamentarnego klubu BBWR w Sejmie, wśród posłanek widoczne m.in. Janina Kirtiklisowa, Eugenia Waśniewska, Zofia Moraczewska, Maria Jaworska, Halina Jaroszewiczowa, 26 listopada 1930, Narodowe Archiwum Cyfrowe

REKLAMA